Bệnh sa trực tràng hay còn gọi là hiện tượng thành trực tràng đi xuống và thoát ra khỏi cơ thắt hậu môn. Bệnh sa trực tràng và Bệnh trĩ thường có những biểu hiện khá giống nhau với các đặc trưng như phần thịt thừa sa xuống thoát ra bên ngoài ống hậu môn và có thể kèm theo triệu chứng đi ngoài ra máu. Vậy sa trực tràng là bệnh gì và phải điều trị như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc giải đáp được những thắc mắc này.

Bệnh sa trực tràng là gì?

Sa trực tràng là tình trạng niêm mạc hay toàn bộ thành trực tràng lộn lại và chui ra ngoài qua lỗ hậu môn. Thường có hai mức độ là sa một phần (chỉ có niêm mạc trực tràng sa ra ngoài) và sa toàn bộ (toàn bộ thành của trực tràng chui ra khỏi ống hậu môn).

Bệnh có tỷ lệ nữ giới mắc cao hơn so với nam giới, đặc biệt gặp nhiều ở những ca sinh khó, bị rách tầng sinh môn, hoặc ở người có tiền sử cắt tử cung.

Ngoài ra, bệnh còn gặp ở người gầy ốm yếu, người thường xuyên bị táo bón, làm dụng thuốc nhuận tràng trong thời gian dài.

Đây là bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ em và người cao tuổi.

Sa một phần

Đây là trường hợp hay gặp nhất, khi đó khối sa ra ngoài ống hậu môn chính là niêm mạc trực tràng. Kích thước khối sa thường từ 1-3cm, các nếp gấp niêm mạc tập trung lại ở một lỗ giữa. Ở hậu môn có khối phồng lên như quả cà chua, không có vách ngăn với rìa hậu môn. Nếu sa niêm mạc kèm theo trĩ thì sẽ hình thành vòng niêm mạc trĩ.

Sa toàn bộ

Là khi toàn bộ bề dày trực tràng sa ra ngoài ống hậu môn, kích thước thường lớn hơn 5cm. Hậu môn có một đoạn dài đỏ nhô ra, giống như hình nón cụt, trên có một lỗ ở giữa, có nhiều lớp niêm mạc đồng tâm hình vành khăn, thường có rãnh giữa khối lồi với rìa hậu môn. Trên bề mặt khối sa hay có chất nhầy, có thể lở loét do đụng chạm, cọ sát.

• Sa trực tràng đơn thuần: ống hậu môn giữ nguyên, niêm mạc trực tràng sa xuống tiếp giáp với niêm mạc ống hậu môn. Khi đó 2 ống thành trực tràng và ống hậu môn ngoài cùng sẽ lồng vào nhau. Dùng tay sờ thấy rãnh giữa rìa hậu môn với khối sa.
• Sa hậu môn trực tràng: Khi đó cả trực tràng và ống hậu môn đều lộn ra ngoài. Ống hậu môn và da mép hậu môn lòi ra liền tiếp nhau nhưng không có rãnh phân chia.
• Sa trực tràng kèm theo thoát vị: Có khối phồng phía trước khối sa trực tràng.

Xem thêm: Viêm trực tràng – Nguyên nhân và cách điều trị.

Triệu chứng thường gặp khi bị sa trực tràng

Tùy theo tình trạng bệnh nặng hay nhẹ sẽ có các biểu hiện chung như:

• Đau dữ dội vùng hậu môn trực tràng, đau khi đi đại tiện, cảm giác rát bỏng hậu môn.
• Đại tiện ra máu và chất nhầy: Máu chảy mỗi khi đại tiện, chảy ít và không gây ảnh hưởng nhiều.
• Có khối sa ở hậu môn. Lúc đầu khối sa nhỏ và ngắn, chỉ xuất hiện khi đi đại tiện. Sau khối xa lớn dần và thường xuyên sa ra ngoài không tự co lên được.
• Són phân khi đi đại tiện: Cảm giác đi không hết phân, phải rặn nhiều lần, đi đại tiện rất lâu.
• Khi khối sa lớn, chiếm hết lòng ống hậu môn khiến người bệnh mất cảm giác mắc đi đại tiện.
• Ngoài ra còn có các triệu chứng khác như ngứa ngáy, thiếu máu, mệt mỏi, khó chịu…

Nguyên nhân gây bệnh sa trực tràng

• Những đối tượng như: trẻ em bị ỉa chảy, ho gà, fimossis; người hay bị táo bón, lỵ, viêm đại tràng mãn tính hoặc những người hay phải lao động và khuân vác nặng… dễ làm tăng áp lực trong ổ bụng, tình trạng kéo dài dễ gây sa trực tràng.
• Người bị trĩ, sỏi, bàng quang, polyp trực tràng, phụ nữ đã từng sinh đẻ… thường phải rặn nhiều cũng là nguyên nhân dễ sa trực tràng.
• Suy dinh dưỡng và thiếu cân nặng do ăn uống không đầy đủ, thiếu vitamin nhóm B, sức đề kháng kém cũng dễ mắc bệnh.
• Do thói quen đi đại tiện không đúng cách, ngồi quá lâu, đọc báo trong khi đi vệ sinh.
• Do các khuyết tật của cơ thể: trực tràng không dính vào thành bụng sau, đáy chậu khiếm khuyết, thiếu độ cong xương cùng, van trực tràng kém phát triển, độ gấp góc bóng trực tràng – ống hậu môn không đủ…
• Do chế độ sinh hoạt hàng ngày không khoa học, hay tiêu chảy hoặc táo bón.

Một số phương pháp điều trị bệnh sa trực tràng hiệu quả

• Phương pháp tạm thời: Đắp huyết thanh, ấn và đẩy huyết thanh vào hậu môn là cách điều trị đơn giản nhất.
• Phương pháp dùng thuốc chống co thắt: Ấn từ từ đoạn trực tràng sa vào bên trong, nếu không được thì phải xử lý bằng ngoại khoa, tránh trường hợp đoạn ruột thắt nghẽn bị hoại tử.
• Phương pháp phẫu thuật: phẫu thuật buộc vòng, cắt bỏ khối trĩ và trực tràng sa, cắt khối trực tràng sa và khâu bít túi
• Phẫu thuật ngoại khoa chỉ được dùng khi các phương pháp khác không có hiệu quả.

Những biến chứng nguy hiểm của sa trực tràng

• Đầu tiên, gây tổn thương niêm mạc ruột, có thể gây loét, chảy máu, tiêu chảy.
• Khối sa nếu đã phát triển lớn và không thể tự co vào trong mà phải dùng tay để đẩy vào hậu môn dễ gây ra viêm, sưng, đau, lở loét, và còn gây táo bón, gây khó khăn cho việc đi lại và sinh hoạt và khi đại tiện.
• Trực tràng bị sa co rút liên tục, gây tắc nghẽn và phù nề niêm mạc, có thể dẫn đến hoại tử.
• Nguy cơ ung thư trực tràng khi đã biến chứng nặng là rất cao.

Cách phòng tránh sa trực tràng

Có chế độ ăn hợp lý

Tăng cường chất xơ trong khẩu phần ăn: rau củ quả, ngũ cốc và những thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa.

Không ăn đồ ăn nhiều chất béo, dầu mỡ, những thực phẩm dễ gây đầy hơi, chướng bụng, đồ ăn có gia vị cay nóng hoặc đồ ăn quá lạnh.

Uống nhiều nước

Hàng ngày nên uống từ 2-2.5 lít nước, nên uống vào buổi sáng sau khi thức dậy. Hạn chế tối đa đồ uống có chứa các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, đồ uống có ga…

Sinh hoạt điều độ

Ăn uống đúng giờ, không bỏ bữa, nhai thật kĩ khi ăn.

Bên cạnh đó còn cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức, tránh căng thằng mệt mỏi gây ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa.

Tập luyện thể dục thể thao

Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao vào sáng và tối. Điều này không chỉ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt mà còn giúp nâng cao sức đề kháng.

Hiện nay, Phòng Khám Đa khoa Hưng Thịnh đang áp dụng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu HCPT để chữa trị sa trực tràng. Với các ưu điểm nổi bật như: an toàn, ít chảy máu, không để lại sẹo, thời gian phẫu thuật ngắn, hồi phục nhanh. Ngoài ra kỹ thuật này còn có thể áp dụng được với cả người già và trẻ em, đảm bảo hiệu quả thành công sau phẫu thuật và bệnh không còn tái phát.

Nếu còn thắc mắc, bạn có thể gọi điện đến hotline 0386.977.199 hoặc để được các chuyên gia tư vấn. Hoặc có thể gặp trực tiếp các bác sĩ để được hỗ trợ và điều trị tại địa chỉ 380 Xã Đàn, Đống Đa, Hà Nội.

Chúc bạn sức khỏe và thành công!